استفاده از ضمیر جمع در آیه ولایت
سوال
چرا فعل آیه ولایت به صورت جمع آمده است مگر منظور حضرت علی (ع) نبوده است؟
پاسخ
قرآن کریم براساس قواعد زبان عربی نازل شده است و در بیان مطالب خود از این اسلوب پیروی می کند و بسیار اتفاق می افتد که از فرد به صورت جمع استفاده می شود. مثلاً در آیات زیر:
الف: "یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا عَدُوّی وَ عَدُوَّکُمْ أَوْلِیاءَ تُلْقُونَ إِلَیْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَ قَدْ کَفَرُوا بِما جاءَکُمْ مِنَ الْحَقِّ یُخْرِجُونَ الرَّسُولَ" [1]
"ای کسانی که ایمان آوردهاید! دشمن من و دشمن خودتان را دوست نگیرید! شما نسبت به آنان اظهار محبّت میکنید، در حالی که آنها به آنچه از حقّ برای شما آمده کافر شدهاند و رسول اللّه و شما را به خاطر ایمان به خداوندی که پروردگار همه شماست از شهر و دیارتان بیرون میرانند"
مراد، بن ابی بلتعه در مکاتبه ای که با قریش داشته است می باشد ولی به صورت جمع آمده است.
یا همه مفسرین می گویند که در آیه کریمه:
ب: «یَقُولُونَ لَئِنْ رَجَعْنا إِلَی الْمَدینَةِ لَیُخْرِجَنَّ اْلأَعَزُّ مِنْهَا اْلأَذَلَّ وَ لِلّهِ الْعِزَّةُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنینَ وَ لکِنَّ الْمُنافِقینَ لا یَعْلَمُونَ» [2]
"آنها میگویند: »اگر به مدینه بازگردیم، عزیزان ذلیلان را بیرون میکنند!« در حالی که عزت مخصوص خدا و رسول او و مؤمنان است؛ ولی منافقان نمیدانند ! "
قائل عبدالله بن ابی بن سلول بوده است ولی قرآن کریم آن را به جمع آورده است .
ج: «یَسْئَلُونَکَ ما ذا یُنْفِقُونَ قُلْ ما أَنْفَقْتُمْ مِنْ خَیْرٍ فَلِلْوالِدَیْنِ وَ اْلأَقْرَبینَ وَ الْیَتامی وَ الْمَساکینِ وَ ابْنِ السَّبیلِ وَ ما تَفْعَلُوا مِنْ خَیْرٍ فَإِنَّ اللّهَ بِهِ عَلیمٌ» [3]
"از تو سؤال میکنند چه چیز انفاق کنند؟ بگو: »هر خیر و نیکی (و سرمایه سودمند مادی و معنوی) که انفاق میکنید، باید برای پدر و مادر و نزدیکان و یتیمان و مستمندان و درماندگان در راه باشد.« و هر کار خیری که انجام دهید، خداوند از آن آگاه است.( لازم نیست تظاهر کنید، او میداند (. "
انفاق کننده یک نفر بوده است ولی به صورت جمع آمده است.
د: "الَّذینَ یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ بِاللَّیْلِ وَ النَّهارِ سِرًّا وَ عَلانِیَةً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ" [4]
"آنها که اموال خود را، شب و روز، پنهان و آشکار، انفاق میکنند، مزدشان نزد پروردگارشان است؛ نه ترسی بر آن هاست، و نه غمگین میشوند . "
انفاق کننده یک نفر بوده است ولی به صورت جمع آمده است
در همه این موارد، قرآن آنها را به صورت جمع آورده و این امر کاملاً عادی و طبیعی است که در قرآن کریم رواج دارد. [5]
نظرات شما عزیزان: